O Νίκος Καζαντζάκης ήταν ένας μεγάλος ταξιδευτής. Σε δύσκολες εποχές, όταν τα ταξίδια δεν ήταν εύκολα, όπως σήμερα, και με τις δυσκολίες των ελεγχόμενων συνόρων, ο μεγάλος Κρητικός έβαζε το σώμα του να πετάξει μαζί με την ψυχή του αναζητώντας την επαφή με τους συνανθρώπους του, είτε αυτοί βρίσκονταν στη Δύση είτε στην Ανατολή, σε χώρες κοντινές ή μακρινές, για να μοιραστεί μαζί τους την αγωνία του για έναν καινούργιο κόσμο. Έναν κόσμο διαφορετικό από εκείνον που βίωνε η ανθρωπότητα εκείνη την εποχή, έναν κόσμο που, καθοδηγούμενος από ανθρωποκεντρικές αρχές, θα αναδείκνυε τον «άνθρωπο». Η ιστορία και ο πολιτισμός των λαών της γης ήταν το υπόβαθρο που χρειαζόταν ο συγγραφέας και διανοητής Νίκος Καζαντζάκης για να μιλήσει με τους ανθρώπους την ίδια πνευματική γλώσσα, να αντιληφθεί τις καταβολές, τα πιστεύω και τις ανησυχίες τους και μετά να διαλογιστεί μαζί τους για την επόμενη μέρα. Και ύστερα, όλες αυτές οι σκέψεις και οι εμπειρίες του μεταφέρονταν στο χαρτί για να μείνει η σκέψη του ανεξίτηλα χαραγμένη, παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές που, όπως ήλπιζε ο Καζαντζάκης, θα ακολουθούσαν την πορεία του σε ένα καλύτερο αύριο.
Τα ταξίδια στη Ρωσία του Νίκου Καζαντζάκη πραγματοποιήθηκαν σε μία περίοδο που ακολούθησε τη μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 και οδήγησε τον κόσμο μας σε μια νέα εποχή. Μια εποχή που για 70 χρόνια μέσω μιας ιδιόμορφης και πρωτόγνωρης διαλεκτικής διαδικασίας, γεμάτης αντιθέσεις, διαμόρφωσε και καθόρισε τη νεότερη ιστορία του πλανήτη μας. Το εγχείρημα της Οκτωβριανής Επανάστασης δεν άφησε φυσικά ασυγκίνητο τον Νίκο Καζαντζάκη καθώς, κάθε τι που προερχόταν από μία ανθρωποκεντρική διάθεση ανατροπής της κοινωνικής τάξης που είχε διαχρονικά επιβληθεί στους λαούς της γης, τον ενέπνεε στις αναζητήσεις του για τη νέα δομή και τη φιλοσοφία που θα διέπει την ανθρωπότητα όπως εκείνος την οραματιζόταν. Έτσι, στο Ταξιδεύοντας Ρουσία, το βιβλίο που αποτελεί την αφορμή για την τρίτη συνέχεια του φεστιβάλ «Ταξιδεύοντας…», που καθιέρωσε από το 2016 το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη και είναι αφιερωμένο στα ταξιδιωτικά του βιβλία, ο Κρητικός διανοητής ξεδιπλώνει εμπειρίες της εποχής εκείνης, ανατρέχει στην ιστορία, τις κοινωνικές δομές και τον πολιτισμό της μεγάλης χώρας που φαινόταν να οδηγεί την ανθρώπινη σκέψη σε μια νέα εποχή, και καταθέτει προσωπικές σκέψεις για τη μετάλλαξη των κοινωνικών δομών που φαινόταν να ξεκινά τότε από την πρώην Τσαρική αυτοκρατορία για να επεκταθεί σε όλο τον κόσμο.
Προσπαθήσαμε και φέτος να μεταφέρουμε την καζαντζακική ματιά για την τιμώμενη χώρα με όλα τα μέσα που διαθέτουμε. Λόγος, μουσική, θέατρο, κινηματογράφος, παιχνίδι, αφιερωμένα όλα στη Ρωσία, που βέβαια την εποχή του Καζαντζάκη αναφερόταν στην τότε Σοβιετική Ένωση, θα μας συντροφεύσουν για μερικές ημέρες στη Μυρτιά και στο Ηράκλειο, μεταφέροντας την ρωσική κουλτούρα στην Ελλάδα, για να ανασύρουν ιστορικές μνήμες μιας εποχής που σημάδεψε την ανθρωπότητα, να τις παντρέψουν με τη σύγχρονη πραγματικότητα, αλλά και να μας θυμίσουν ότι η συναδέλφωση των λαών είναι το μόνο όπλο που έχουμε στα χέρια μας για να πολεμήσουμε όλους όσοι επιβουλεύονται το μέλλον του πλανήτη μας με τα δικά τους ανίερα μέσα.
Και το ταξίδι συνεχίζεται…
Μιχάλης Ταρουδάκης
Πρόεδρος Μουσείου Καζαντζάκη
Ακολουθήστε το Entospolis στο Facebook
